Làng Lộc Yên, nằm cách TP.Tam Kỳ (Quảng Nam) hơn 30 km, nổi tiếng với những ngôi nhà cổ có tuổi đời hàng trăm năm. Trong số đó, ngôi nhà cổ của ông Nguyễn Đình Hoan, chủ nhân đời thứ tư, được xem là ngôi nhà đẹp và nguyên vẹn nhất. Ngôi nhà này có diện tích hơn 100 m² và được xây dựng từ hàng trăm mét khối lõi gỗ mít rừng quý giá.
Khám phá lịch sử và kiến trúc độc đáo của ngôi nhà cổ
Theo ông Hoan, ngôi nhà được xây dựng từ năm 1850 dưới thời cụ cố Nguyễn Đình Hoằng, một cửu phẩm bá hộ thời bấy giờ. Kiến trúc nhà rường Quảng Nam với thiết kế 3 gian 2 chái, nổi bật với 36 cột gỗ mít to lớn và các chi tiết chạm trổ tinh xảo đã tạo nên một không gian sống truyền thống đặc biệt. Ngôi nhà được xây dựng bởi các nghệ nhân làng mộc Văn Hà, nổi tiếng với tay nghề điêu luyện. Trong suốt 3 năm, ngôi nhà đã hình thành với những chi tiết công phu như các thanh trính, kèo thượng giao nguyên và bộ “gia thu thủ quyển”.
Toàn cảnh ngôi nhà cổ
Vị trí của ngôi nhà cũng mang đậm yếu tố phong thủy, với dãy núi Hòn Ngang phía trước làm bình phong che chắn, và phía sau tựa lưng vào núi Gò Tròn. Điều này tạo ra một không gian sống vừa bình yên, vừa vững chắc, là nơi trú ngụ của nhiều thế hệ gia đình ông Hoan.
Nét tinh xảo trong từng chi tiết
Điểm nhấn của ngôi nhà nằm ở các thanh trính nối giữa hai cột và các chi tiết chạm khắc trên kèo, trính và đầu hồi. Những hình ảnh con dơi, chim, hoa mai và hoa lan được khắc họa tỉ mỉ, làm toát lên vẻ đẹp tinh tế và sự kỳ công của người thợ. Các cột trụ trong nhà đều được đặt trên những tảng đá lớn, tạo nên sự bền vững cho ngôi nhà qua hàng trăm năm.
Đặc biệt, sự tinh xảo còn thể hiện ở các thanh kèo được chạm khắc hình ảnh những con rồng uốn lượn từ nóc xuống đến tận hiên. Những chi tiết này không chỉ làm tăng thêm giá trị thẩm mỹ mà còn phản ánh sự khéo léo của người thợ mộc xưa.
Những câu chuyện về ngôi nhà cổ
Ngôi nhà cổ của ông Nguyễn Đình Hoan còn gắn liền với những câu chuyện lịch sử thú vị. Nổi bật nhất là việc ông Ngô Đình Diệm, thượng thư thời bấy giờ, đã ba lần tìm cách mua ngôi nhà này nhưng đều bị từ chối. Lần đầu tiên, vào năm 1939, ông Diệm đến thăm và ngỏ lời mua ngôi nhà nhưng bị cụ Nguyễn Huỳnh Anh, cha của ông Hoan, thẳng thừng từ chối. Cụ cho rằng ngôi nhà là báu vật của gia đình, được xây dựng từ công sức và phước đức của tổ tiên nên không thể bán.
Sau đó, vào các năm 1960 và 1962, khi đã trở thành tổng thống chính quyền Việt Nam Cộng hòa, ông Diệm tiếp tục gửi người đến thương lượng, thậm chí hứa sẽ xây cho gia đình một ngôi nhà mới ở bất kỳ đâu và bồi thường một khoản tiền lớn. Tuy nhiên, cụ Nguyễn Huỳnh Anh vẫn kiên quyết từ chối, khẳng định rằng “thà chết còn hơn bán hương hỏa ông bà”. Sự kiên định của gia đình đã giúp bảo tồn ngôi nhà cổ đến ngày nay.
Di sản kiến trúc nghệ thuật
Ngôi nhà của ông Nguyễn Đình Hoan không chỉ là tài sản quý giá của gia đình mà còn là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh. Năm 2014, tỉnh Quảng Nam đã đầu tư trùng tu ngôi nhà, thay thế một số thanh gỗ bị mục nát nhưng vẫn giữ nguyên vẹn giá trị kiến trúc ban đầu. Hiện tại, ngôi nhà là một trong những biểu tượng văn hóa của làng Lộc Yên và được đánh giá cao về cả giá trị lịch sử lẫn nghệ thuật.
Ngôi nhà cổ này là một di sản quý giá, không chỉ vì sự độc đáo trong kiến trúc mà còn vì những câu chuyện lịch sử đầy thú vị xoay quanh nó. Những thế hệ gia đình ông Nguyễn Đình Hoan đã và đang gìn giữ ngôi nhà này như một báu vật, không chỉ của riêng họ mà còn của cả cộng đồng.
>>>Theo dõi HomeID để cập nhật những mẫu thiết kế độc đáo và qua:
Website: https://homeid.vn/
Facebook: https://www.facebook.com/www.HomeID.vn/
Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCqJQYxHDjhHr0Ky1sQBWvEw
Pinterest: https://www.pinterest.com/homeidvn/